Powstanie warszawskie (1 sierpnia – 3 października 1944 r.) było to wystąpienie zbrojne przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim, zorganizowane przez Armię Krajową w ramach akcji „Burza”, połączone z ujawnieniem się i oficjalną działalnością najwyższych struktur Polskiego Państwa Podziemnego.

Kalendarium powstania:

• 1 sierpnia
  Wybuch Powstania w Warszawie
• 3 sierpnia
  Moskwa, pierwsza rozmowa Mikołajczyka ze Stalinem – Stalin zarzuca Armii Krajowej bierność
• 4 sierpnia
  Pierwsze zrzuty broni i amunicji dla powstańczej Warszawy z samolotów polskich i brytyjskich
• 5 sierpnia
  Uwolnienie Żydów z Gęsiówki przez batalion AK „Zośka”
• 6 sierpnia
  Utworzenie przez Niemców w Pruszkowie obozu dla ludności z Warszawy (Dulag 121)
• 7 sierpnia
  Pierwsza depesza radiowa Johna Warda – jedynego korespondenta zagranicznego w Warszawie
• 8 sierpnia
  Pierwsza audycja radiostacji „Błyskawica”
• 10 sierpnia
  Pierwszy zrzut dla Grupy KAMPINOS
• 11 sierpnia
  • Opanowanie przez oddziały niemieckie Woli i Ochoty
  • Nadanie przez Naczelnego Wodza pierwszego orderu Virtuti Militari za udział w Powstaniu ppłk. Janowi Mazurkiewiczowi „Radosławowi”
• 13 sierpnia
  Pierwszy pokaz kroniki filmowej „Warszawa walczy” w kinie „Palladium” przy ul. Złotej
• 14 sierpnia
  Rozkaz dowódcy AK wzywający podległe oddziały do marszu na pomoc Warszawie
• 15 sierpnia
  Odmowa rządu ZSRR na amerykańską prośbę o zgodę na wahadłowe loty samolotów ze zrzutami dla Warszawy
• 19 sierpnia
  Nad ranem na Mokotów przebija się część oddziałów AK skoncentrowanych w lasach Chojnowskich
• 20 sierpnia
  Zdobycie przez powstańców gmachu PAST-y przy ulicy Zielnej
• 21 sierpnia
  Śmierć pod Surkontami komendanta okręgu Nowogródek AK Macieja Kalenkiewicza (pomysłodawcy Cichociemnych) w walce z obławą oddziałów sowieckich
• 22 sierpnia
  • Załamanie się ataku na Dworzec Gdański; nieudana próba połączenia Żoliborza ze Starym Miastem
  • Zdobycie przez oddziały powstańcze budynku małej PAST-y przy ulicy Piusa XI
• 23 sierpnia
  Zdobycie przez oddziały powstańcze kościoła Św. Krzyża i gmachu Komendy Policji
• 24 sierpnia
  Dekret PKWN o rozwiązaniu tajnych organizacji wojskowych na terenach wyzwolonych
• 28 sierpnia
  Po zaciekłych atakach Niemcy zajmują zabudowania Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych
• 29 sierpnia:
  Ujawnienie w prasie angielskiej odmowy ZSRR na loty wahadłowe nad Warszawą
• 31 sierpnia
  • Przekroczenie Sekwany przez polską 1. Dywizję Pancerną w pościgu za cofającymi się we Francji oddziałami niemieckimi
  • Nieudana próba przebicia się powstańców ze Starego Miasta do Śródmieścia
  • Dekret PKWN „O wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy …”, na podstawie którego przeprowadzano aresztowania żołnierzy AK
• 1 września
  Naczelny Wódz Kazimierz Sosnkowski zarzuca aliantom bierność w obliczu zagłady Warszawy
• 2 września
  • Ewakuacja kanałami oddziałów powstańczych ze Starego Miasta
  • Zdobycie przez oddziały niemieckie Sadyby
• 3 września
  Komunikat Deutsche Nachrichtenbüro o formalnym uznaniu przez Niemców praw kombatanckich żołnierzy AK
• 4 września
  Czołgi niemieckie miażdżą płytę Grobu Nieznanego Żołnierza
• 5 września
  Opanowanie przez Niemców Elektrowni na Powiślu
• 10 września:
  Początek ofensywy Armii Czerwonej i armii polskiej gen. Berlinga na Pradze
• 13 września
  Pierwsze zrzuty lotnictwa sowieckiego dla Warszawy
• 16 września
  Rozpoczęcie forsowania Wisły przez żołnierzy gen. Berlinga
• 18 września:
  Lot nad Warszawę 107 amerykańskich „latających fortec”
• 20 września
  Przeorganizowanie sił powstańczych w regularne oddziały Wojska Polskiego – Warszawskiego Korpusu AK
• 21 września:
  Ostatnie zrzuty samolotów alianckich z Zachodu
• 27 września
  Kapitulacja Mokotowa
• 30 września
  Kapitulacja Żoliborza
• 2 października
  Kapitulacja Warszawy

Do dziś powstanie warszawskie budzi kontrowersje – z jednej strony jako szlachetny, ofiarny zryw mieszkańców okupowanego przez wroga miasta zrodzony z nadziei na odzyskanie wolności, z drugiej strony jako brak dalekowzroczności władz polskiego podziemia , której decyzja o wybuchu powstania doprowadziła do wyniszczającej miasto nierównej walki z wrogiem.

http://www.1944.pl/historia/encyklopedia/powstanie_warszawskie/

http://www.dobroni.pl/wojna,powstanie-warszawskie,10198

http://www.1944.wp.pl

O godzinie 17, w godzinę „W” – wybuchu powstania – przystańmy, aby uczcić chwilą ciszy pamięć o powstańcach.

Polecamy wysłuchanie płyty „Morowe Panny”, wydanej w 2012 r. z inicjatywy muzyka z Maleo Reggae Rockers, Darka Malejonka w ramach projektu prowadzonego przez Muzeum Powstania Warszawskiego w Warszawie. Na płycie zaśpiewały Halina Mlynkova, Anita Lipnicka, Paulina Przybysz, Katarzyna Groniec, Jadwiga Basińska, Ania Brachaczek, Lilu, Marika, Mona i Paresłów. Artyści w nowocześnie zaaranżowanych utworach opowiadają historie kobiet z czasów Powstania Warszawskiego.

[youtube_sc url=”http://www.youtube.com/watch?v=GO1BnfP674I”]

[youtube_sc url=”http://www.youtube.com/watch?v=VuziwGJze44&list=PLPX9T36FMBJ_iHXbZfdvcd2oR_-B0FC-p”]

[youtube_sc url=”https://www.youtube.com/watch?v=kJoNLMBdNRQ”]

Źródło:
IPN, Muzeum Powstania Warszawskiego