W gminie Skawina wiele jest ciekawych i niepowtarzalnych historii, które często są na nowo odkrywane i przelewane na papier. Każda wieś może poszczycić się znaną osobistością lub ciekawym wydarzeniem, które ją rozsławia i promuję w regionie. W Jaśkowicach nie jest inaczej. Nasza wioska mimo, że nie jest największa, mogła się poszczycić mianem, które posiada zaledwie kilka miejscowości w całym regionie. Przed laty Jaśkowice były znanym i licznie uczęszczanym uzdrowiskiem. Jak to było możliwe?

W roku 1896 właściciel Jaśkowic Antoni Wieniawa-Zubrzycki, powziął zamysł wybudowania w swoim majątku zakładu wodoleczniczego, który miał się opierać na słynnej metodzie hydroterapii niemieckiego księdza Sebastiana Kneippa. Zubrzycki był człowiekiem światowym i miał duże doświadczenie w prowadzeniu tego typu instytucji. Zjeździł wiele uzdrowisk europejskich, poprzez koligacje rodzinne był przez jakiś czas właścicielem słynnego uzdrowiska w Rabce, a dzięki pewnemu przykremu wypadkowi mógł osobiście poznać księdza Kneippa i jego niekonwencjonalną metodę leczenia wodą. Zubrzycki był majętnym człowiekiem, prócz Jaśkowic posiadał wiele innych majątków, co pozwoliło mu na budowę własnego nowoczesnego kurortu na miarę tamtych czasów. Po otrzymaniu zgody władz austriackich, został wybudowany długi, murowany budynek łazienek kąpielowych i cztery drewniane wille o ciekawych nazwach: Marya, Kneipp, Wörishofen i Wawel. Kuracjusze spędzali czas na przechadzkach po pięknym parku zdrojowym, popijali wodę z pobliskiego ocembrowanego źródła. Służył dla nich również dom zdrojowy w którym mieścił się salon, oranżeria, biblioteka i bilard. Goście uzdrowiska mieli zapewnione różnorodne rozrywki. Orkiestra zakładowa grała częste koncerty, a w parku mieściła się strzelnica, kręgielnia i tenis ziemny. Dla gości służyła również piękna kaplica zdrojowa w której msze odprawiał kapelan zakładowy. Oczywiście kuracjusze na pierwszym miejscu za cel wizyty w Jaśkowicach stawiali sobie podreperowanie zdrowia. Uzdrowisko miało szeroki wachlarz wykonywanych zabiegów. Leczono metodą Kneippa, elektroterapią, mechanoterapią, dietetyką oraz zalecano gimnastykę i masaże. Nad zabiegami czuwali lekarze zakładowi oraz fachowa obsługa. Jaśkowice, obok Niepołomic, Ojcowa i Krzeszowic, były jedną z najliczniej odwiedzanych miejscowości przez krakowian w końcu XIX wieku. Uzdrowisko odwiedzało wiele osób, bywały znane osobistości takie jak słynny warszawski kompozytor Zygmunt Noskowski, który nawet napisał tutaj piękną symfonię i wiele innych przedstawicieli świata sztuki. Gazety rozsławiały Jaśkowice w całej Galicji i nie tylko, opisywano wieś jako: „Piękną i cichą miejscowość klimatyczną, pełną świeżego powietrza, ze zdrową i smaczną wodą”. Wydawano broszury reklamujące uzdrowisko, a przez cały rok reklamy zakładu pojawiały się w wielu miastach na ziemiach polskich. Znani lekarze twierdzili, że Jaśkowice stały się jedynym podmiejskim zakładem wodoleczniczym, wyprzedzając tym inne podkrakowskie uzdrowiska takie jak Krzeszowice czy Swoszowice. Ten złoty czas dla Jaśkowic trwał niestety tylko do 1904 roku, kiedy z powodów osobistych, Antoni Zubrzycki sprzedał majątek wraz z infrastrukturą uzdrowiskową Dr Władysławowi Grabowiczowi z Krynicy. Grabowicz wraz z żoną Justyną prowadzili wcześniej znany pensjonat w Krynicy, ale zdecydował się na prowadzenie własnego uzdrowiska. Niestety nie doprowadzili do ponownego sukcesu jak za czasów Zubrzyckich i w 1911 zakład zamknięto. Jeszcze przez kilka lat Jaśkowice pełniły rolę wsi letniskowej dla dzieci z całego województwa. Niestety mimo wielu starań rodziny Grabowiczów nie udało się przywrócić dawnej świetności wsi. I tak runęły marzenia Zubrzyckiego opierające się na filozofii Kneippa o idealnym i zdrowym człowieku leczącym się wodą i korzystającym z dobrodziejstw natury.

Przez 15 lat Jaśkowice były znane i rozsławione w całym kraju. Przez te lata do uzdrowiska zjeżdżały tłumy kuracjuszy szukających spokoju i zdrowia, a nazwa wsi była powtarzana jeszcze przez lata. Mimo tego wspaniałego epizodu w historii wsi, uzdrowisko nie jest zbyt dobrze znane wśród mieszkańców. Zachowało się niewiele pamiątek po niegdysiejszym kurorcie, prócz kilku broszur, artykułów i reklam. Miejmy nadzieję, że wspólnymi siłami doprowadzimy do tego aby pamięć o dawnym uzdrowisku została przywrócona nie tylko w samych Jaśkowicach, ale i w całym regionie. Może Jaśkowice nie są już w nagłówkach gazet, ale kto wie być może kiedyś znajdzie się ktoś na miarę Zubrzyckiego? Przyszłość pokaże…

Adrian Musiał”

 

Pan Adrian zaznacza, że zależy Mu na współpracy z każdą osobą zainteresowaną historią uzdrowiska w Jaśkowicach, a “wypromowanie wsi w regionie powinno być dla nas wszystkich priorytetem, gdyż nie każda wieś ma tak duże szczęście, aby móc się pochwalić tak wspaniałym epizodem z przeszłości.”

Podaje również kontakt do siebie: musialadrian7@gmail.com