Jak poinformowało Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie po przeprowadzonej kontroli, uchwałą kolegium nr KI-411/123/19 z 24 kwietnia 2019 r. stwierdziło nieważność Uchwały Nr V/34/19 Rady Miejskiej w Skawinie z dnia 27 lutego 2019 r. w sprawie udzielenia Powiatowi Krakowskiemu pomocy finansowej i rzeczowej na realizację zadania, polegającego na usunięciu odpadów zmagazynowanych w Skawinie przy ul. Energetyków – etap I, w ramach wykonania zastępczego. O nie przekazywanie środków finansowych w postaci bezzwrotnej pomocy finansowej Powiatowi Krakowskiemu w tej kwestii mocno apelował niedawno Skawiński Alarm Smogowy.

W przepisie § 1 ww. uchwały Rada Miejska w Skawinie postanowiła, cyt.:

„§1.1 Udziela się Powiatowi Krakowskiemu pomocy finansowej i rzeczowej na realizację zadania polegającego na usunięciu odpadów zmagazynowanych w Skawinie przy ul. Energetyków – etap I, w ramach wykonania zastępczego:
a) w zakresie pomocy rzeczowej Gmina Skawina zobowiązuje się do prowadzenia ciągłego nadzoru prac związanych z wywozem zmagazynowanych odpadów, przez okres realizacji tego zadania,
b) w zakresie pomocy finansowej Gmina Skawina zobowiązuje się udzielić wsparcia do wysokości nie przekraczającej kwoty 1.000.000 zł (słownie: jeden milion złotych 00/100)”

Kolegium Izby zważyło, co następuje (wybrane fragmenty):

W świetle powyższego uznać należy, że Miasto i Gmina Skawina kwestionowaną
uchwałą udziela Powiatowi Krakowskiemu pomocy rzeczowej i finansowej na pokrycie
wydatków egzekucyjnych związanych z realizacją zadań zleconych, a nade wszystko
wydatków egzekucyjnych, które powinien ponieść zobowiązany do usunięcia odpadów.
W ocenie Kolegium Izby tak pomoc finansowa, jak i rzeczowa może być udzielana
tylko na realizację zadań własnych realizowanych przez wspieraną jednostkę samorządu
terytorialnego. Za stanowiskiem takim przemawia wykładnia przepisu art. 216 ust. 2
ustawy o finansach publicznych, stanowiącego o przeznaczeniu wydatków jednostek
samorządu terytorialnego.
Z art. 216 ust. 2 pkt. 1 ustawy o finansach publicznych wynika, że wydatki jednostki
samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań własnych. Dalej w art.
216 ust. 2 pkt. 5 ustawy o finansach publicznych mowa jest o wydatkach na pomoc
rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną
odrębną uchwałą organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego. Skoro w art.
216 ust. 2 pkt 1 ustawy o finansach publicznych mowa jest o wydatkach na realizację
zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego, to pkt 5 dotyczy wydatków na
pomoc (rzeczową lub finansową) nakierowaną na finansowanie zadań beneficjenta tej
pomocy. Również klasyfikacja budżetowa wydatków na pomoc finansową, tj. § 271
„Dotacja celowa na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu
terytorialnego na dofinansowanie własnych zadań bieżących” i § 6300 „Dotacja celowa
na pomoc finansową udzielaną między jednostkami samorządu terytorialnego na
dofinansowanie własnych zadań inwestycyjnych i zakupów inwestycyjnych” wskazuje,
że pomoc finansowa może być udzielona na dofinansowanie zadań własnych jednostki
otrzymującej tę pomoc.
Pomoc ta (zarówno finansowa, jak i rzeczowa) – w ocenie Kolegium Izby –
uwzględniającej orzecznictwo sądowe (vide: wyrok WSA w Warszawie z 6.03.2007 r.,
V SA/Wa 668/07; wyroki NSA: z 4.02.2015 r., II GSK 2338/13 z 3.03.2015 r., II GSK
207/14) – może być jednak udzielona tylko na realizację zadań własnych jednostki
samorządowej, do której jest ona kierowana.

(…)

Zdaniem Kolegium Izby, Rada Miejska w Skawinie nie była uprawniona do
udzielenia pomocy finansowej w formie dotacji celowej dla Powiatu Krakowskiego na
pokrycie wydatków egzekucyjnych wykonania zastępczego. Wydatki na opłacenie
wykonania zastępczego nie wiążą się z wykonywaniem zadaniem własnego Powiatu
lecz z zadaniem z zakresu administracji rządowej zleconym z mocy ustawy tj.
cofnięciem zezwolenia ze skutkiem w postaci obowiązku usunięcia odpadów na koszt
zobowiązanego. Zauważyć należy, że organ egzekucyjny może w razie potrzeby
zastosować środki zabezpieczenia przewidziane w art. 164 § 1 ustawy o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji. W szczególności może być dokonane zajęcie pieniędzy,
wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunków bankowych
i wkładów oszczędnościowych oraz innych wierzytelności, jeżeli w ten sposób
zabezpieczy się pokrycie przez zobowiązanego kosztów wykonania zastępczego.
Reasumując, udzielenie z budżetu Miasta i Gminy Skawina pomocy rzeczowej
i finansowej dla Powiatu Krakowskiego na pokrycie wydatków egzekucyjnych
wykonania zastępczego w sposób istotny narusza przepisy prawa, tj.: art. 216 ust. 2 pkt
5 i art. 220 ust. 1 ustawy o finansach publicznych w związku z art. 47 ust. 5 ustawy
o odpadach
W ocenie Kolegium Izby wskazane wyżej nieprawidłowość noszą znamiona
istotnego naruszenia prawa, stąd postanowiło o stwierdzeniu nieważności badanej
uchwały.

Przedmiotowy dokument stwierdzający nieważność uchwały Rady Miejskiej ukazał się na stronie RIO w Krakowie pod linkiem:

http://www.bip.krakow.rio.gov.pl/?p=document&action=show&id=6875&bar_id=6629

Na niniejszą uchwałę przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Skargę tę należy wnieść w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszej uchwały, przy czym należy to uczynić za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie.

Przypomnijmy, już 15 marca 2019 r. Skawiński Alarm Smogowy wystosował do Burmistrza Miasta i Gminy Skawina APEL o treści:

Szanowny Panie Burmistrzu,

apelujemy o nie udzielanie bezzwrotnej pomocy finansowej w wysokości 1.000.000 złotych dla Powiatu Krakowskiego, na usunięcie odpadów z terenu firmy GRC na ul. Energetyków w Skawinie i wnosimy o zmianę wsparcia Gminy Skawina dla Powiatu, na pożyczkę zwrotną, jeśli trzeba, rozłożoną na raty.

Chcemy wierzyć, że przyjmując uchwałę o udzieleniu pomocy finansowej, zarówno Radni Miejscy jak i Urząd Miasta, kierowali się potrzebą rozwiązania palącego problemu składowanych odpadów, i dobrze, bo ten problem trzeba rozwiązać natychmiast. Nie może być jednak tak, że władze Powiatu Krakowskiego wydają zezwolenie i lokują kolejny uciążliwy zakład w Skawinie, pozostają głuche, wraz z instytucjami ochrony środowiska i kontrolnymi, na apele mieszkańców o narastającym problemie, twierdzą, że wszystko jest zgodne z zezwoleniem i nic nie można zrobić, a później, gdy dochodzi do katastrofy i tysiące mieszkańców miasta wdycha toksyczne opary z płonącego składowiska, to właśnie mieszkańcy zostają obciążeni kosztami rozwiązania problemu, który sygnalizowali od samego początku zwożenia odpadów do Skawiny.

Milion złotych to potężna kwota, która może bardzo pomóc w rozwiązaniu problemów mieszkańców Gminy Skawina, jak brak chodników, kanalizacji, poprawę bezpieczeństwa czy dostęp do lekarzy specjalistów, tak bardzo potrzebnych. Potrzeby są ogromne.

W związku z powyższym apelujemy o rozsądek i udzielenie pomocy finansowej Powiatowi Krakowskiemu, co najwyżej, na zasadach pożyczki zwrotnej.

Z poważaniem:

Skawiński Alarm Smogowy
Ruch Społeczny Mieszkańców
Miasta i Gminy Skawina

_____

Wygląda na to, że na apel zareagował i wojewoda małopolski (za pośrednictwem którego uchwała wpłynęła do RIO) oraz ostatecznie kolegium krakowskiego RIO.

Zobacz także:

Milionowy “prezent” dla Powiatu Krakowskiego wywołał apel ze strony Skawińskiego Alarmu Smogowego

_____

Regionalne izby obrachunkowe jako państwowy organ nadzoru i kontroli zostały powołane do wykonywania następujących zadań:

Działalność kontrolna – izby kontrolują gospodarkę finansową, w tym realizację zobowiązań podatkowych oraz zamówienia publiczne: jednostek samorządu terytorialnego, związków, międzygminnych, stowarzyszeń gmin oraz stowarzyszeń gmin i powiatów, związków powiatów, stowarzyszeń powiatów, samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym samorządowych osób prawnych, innych podmiotów, w zakresie wykorzystywania przez nie dotacji przyznawanych z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na podstawie kryterium zgodności z prawem i zgodności dokumentacji ze stanem faktycznym.

Ponadto w ramach kontroli regionalne izby obrachunkowe posiadają uprawnienia do kontrolowania gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego w zakresie zadań administracji rządowej, wykonywanych przez te jednostki na podstawie ustaw lub zawieranych porozumień, dokonywana jest także z uwzględnieniem kryterium celowości, rzetelności i gospodarności.

Działalność nadzorcza – w zakresie działalności nadzorczej właściwość rzeczowa regionalnych izb obrachunkowych obejmuje uchwały i zarządzenia podejmowane przez organy jednostek samorządu terytorialnego w sprawach:

1) procedury uchwalania budżetu i jego zmian;

2) budżetu i jego zmian;

3) zaciągania zobowiązań wpływających na wysokość długu publicznego jednostki samorządu terytorialnego oraz udzielania pożyczek;

4) zasad i zakresu przyznawania dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego;

5) podatków i opłat lokalnych, do których mają zastosowanie przepisy ustawy – Ordynacja podatkowa;

6) absolutorium;

7) wieloletniej prognozy finansowej i jej zmian.

Ponadto w przypadku niepodjęcia uchwały budżetowej przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego do dnia 31 stycznia roku budżetowego izba ustala budżet tej jednostki w terminie do końca lutego roku budżetowego w zakresie zadań własnych oraz zadań zleconych.

Działalność informacyjno-szkoleniowa – izby prowadzą działalność informacyjną i szkoleniową w zakresie objętym nadzorem i kontrolą

Działalność opiniodawcza:

1) wydawanie, na wniosek organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, opinii o możliwości spłaty kredytu, pożyczki lub wykupu papierów wartościowych;

2) wydawanie opinii o przedkładanych projektach uchwał budżetowych jednostek samorządu terytorialnego;

3) wydawanie opinii o przedkładanych przez zarządy powiatów i województw oraz przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) informacjach o przebiegu wykonania budżetu za pierwsze półrocze;

4) wydawanie opinii o przedkładanych przez zarządy powiatów i województw oraz przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) sprawozdaniach z wykonania budżetu wraz z informacjami o stanie mienia jednostek samorządu terytorialnego i objaśnieniami;

5) wydawanie opinii o wnioskach komisji rewizyjnych organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego w sprawie absolutorium oraz opinii w sprawie uchwały rady gminy o nieudzieleniu wójtowi absolutorium;

7) wydawanie opinii o przedkładanych projektach uchwał o wieloletnich prognozach finansowych;

8) wydawanie opinii o programach postępowań naprawczych jednostek samorządu terytorialnego.

Do zadań regionalnych izb obrachunkowych należy ponadto:

1) rozpatrywanie spraw dotyczących powiadomień przez skarbnika (głównego księgowego budżetu jednostki samorządu terytorialnego) o przypadkach dokonania kontrasygnaty na pisemne polecenie zwierzchnika, zgodnie z odrębnymi ustawami;

2) rozpatrywanie innych spraw określonych w odrębnych ustawach;

3) udzielanie wyjaśnień na wystąpienia podmiotów wymienionych w art. 1 ust. 2 w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych;

Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych z dnia 7 października 1992 r. (t.j. 2016.561).

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie siedzib i zasięgu terytorialnego regionalnych izb obrachunkowych oraz szczegółowej organizacji izb, liczby członków kolegium i trybu postępowania z dnia 16 lipca 2004 r. (Dz. U. Nr 167, poz. 1747).