„Seks w wielkim mieście, a zieleń w małym!” – początek końca betonu w Skawinie?

Zapraszamy do przeczytania artykułu pochodzącego z bloga Stowarzyszenia 5 Wymiarów ze Skawiny. Właśnie trwa proces wprowadzania zmian do gminnego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Czy na terenie tzw. Jagielni powstaną tam kolejne bloki, hipermarket, a może coś innego? Stowarzyszenie chce zwrócić uwagę na fakt, że jest to dobra okazja do stworzenia nowego parku miejskiego w Skawinie.

WSTĘP

Scenka 1

Park miejski, ciepłe popołudnie. Trzylatek na swoim rowerku wjeżdża przez przypadek w biegacza. Dochodzi do nieprzyjemnej wymiany słów między rodzicami dziecka a uprawiającym sport mężczyzną. Ktoś nie dopilnował, ktoś miał słuchawki na uszach. Kłótnia wre.

Scenka 2

Park miejski. Plac zabaw, wczesny ranek. Mężczyzna z dużym psem przechadzają się po parku. Pies jest żywo zainteresowany piaskownicą pełną piasku, wokoło nie ma dzieci. Plac zabaw jest pusty. Właściciel psa pozwala mu radośnie kopać w piasku. Pies nie zanieczyszcza piaskownicy, chodzi o zabawę, są tam kilka minut. Ktoś z ukrycia robi zdjęcie, wrzuca na lokalną grupę na FB. Kłótnia wre.

Scenka 3

Park miejski. Dwóch dziesięciolatków wypożycza go-karty na pedała i oddaje się nieskrępowanej zabawie. Dochodzi do niegroźnego wypadku, gdzie poszkodowanym jest dziecko w wieku wczesnoprzedszkolnym. Chłopcy nie zdążyli wyhamować, gdy na chodnik weszło dziecko wprost pod koła ich pojazdów. Kłótnia wre.

ILE I JAKIE?

Większość z nas była świadkami podobnych sytuacji w jedynej zielonej przestrzeni w mieście. Gminę Skawinę zamieszkuje 43 369 mieszkańców (dane na 2017 rok), na jej terenie znajduje się jeden park miejski (Błonia Skawińskie wliczam w teren Parku, ponieważ bezpośrednio ze sobą sąsiadują, nie są odgrodzone i mieszkańcy traktują je jako jedno). Na terenie naszej gminy istnieją jeszcze pozostałości po parkach w Polance Hallera, w Wielkich Drogach oraz zespół dworski w Facimiechu, ale tereny te raczej przypominają lasy lub zapuszczone tereny niegdyś wielkich domostw. Częściowo na terenie gminy położony jest też Las Bronaczowa z rezerwatem przyrody Kozie Kąty.

Sąsiednie miasto Kraków zamieszkuje 766 683 mieszkańców (dane na rok 2019), a na jego terenie znajduje się obecnie 51 parków (nie wspominam o innych miejskich terenach zielonych jak łąki, laski, rezerwaty czy użytki ekologiczne). Prostą matematyką, przejrzystą nawet dla „humanów”, możemy policzyć, że na jeden skawiński park przypada ponad 43 tysięcy mieszkańców gminy, a na 51 parków krakowskich przypada nieco ponad 15 tysięcy mieszkańców. To ma znaczenie chociażby z różnorodności funkcyjnej parków i terenów zielonych w Krakowie: są duże stare parki, są zabytkowe parki, są parki z infrastrukturą sportową, są parki z wybiegiem dla psów, są parki ze ścieżkami dla biegaczy, są parki kieszonkowe, nie place zabaw czy parki edukacyjne.  

DLACZEGO?

Zieleń miejska pełni obecnie funkcje ekologiczne i społeczne. Prawo ochrony środowiska z 27 kwietnia 2001 r., art. 3 mówi, że „(…) parki wspomagają realizację koncepcji zrównoważonego rozwoju miasta, w której dąży się do zachowania równowagi pomiędzy trzema głównymi zadaniami: ochroną środowiska, wzrostem gospodarczym i rozwojem społecznym”. Przyrodnicy wskazują na wspieranie równowagi środowiska przyrodniczego miasta oraz na funkcje ekologiczne parków jak: klimatyczna, biotyczna, ekologiczna gleb, hydrologiczna, pochłaniania zanieczyszczeń (Szumacher 2005). Mieszkańcy z kolei dostrzegają w miejskiej zieleni funkcje społeczne: wypoczynkową, rekreacyjną, estetyczną, socjalną, dydaktyczną itp. Nauka od lat zauważa zalety drzew i zieleni (nie tylko na obszarach miejskich!). Drzewa są ważną częścią lokalnych ekosystemów, ponieważ:

  • Chronią nawierzchnię dróg – zacienienie przez korony drzew wpływa na znaczne zmniejszenie liczby napraw nawierzchni asfaltowych (McPherson i Muchnick, 2005),
  • Magazynują wodę – duże drzewo ma możliwość zmagazynowania w swojej koronie do 455 litrów wody, w zależności od rozmiarów i budowy oraz gwałtowności i wielkości opadów (poradnik przyjaciół drzew, Fundacja EkoRozwój, Wrocław 2017),
  • Pochłaniają energię cieplną – drzewa o gęsto ulistnionej koronie mogą redukować promieniowanie słoneczne nawet o 90%, co przekłada się na temperaturę ocienianych przez nie powierzchni i budynków (Szczepanowska 2001),
  • Schładzają otoczenie – duże drzewo w gorące popołudnie wyparowuje nawet 265 l w godzinę (Leonard 1972),
  • Zadrzewienia śródpolne podwyższają plony – utrzymują sprzyjający uprawom mikroklimat, podwyższają plony o 10-20% (Zadrzewienia na obszarach wiejskich. Dobre praktyki i rekomendacje, 2018, Fundacja EkoRozwój, Wrocław),
  • Zadrzewienie śródpolne łagodzą zmiany klimatyczne – drzewa mogą akumulować w glebie i biomasie do 20 t CO2 na hektar na rok (Zadrzewienia na obszarach wiejskich. Dobre praktyki i rekomendacje, 2018, Fundacja EkoRozwój, Wrocław).

Po więcej info zapraszam tu: http://drzewa.org.pl/o-nas/ .

Ulica
Plac zabaw
Park

Źródło: https://www.facebook.com/photo?fbid=4136132679781613&set=pcb.1372716996441585 post z dnia 19.06.2022

Opuszczając karty ustaw i prac naukowych, a przenosząc się oczami wyobraźni na zielone łono, zastanówmy się czego tam szukamy – relaksu, aktywności, estetyki, edukacji, gastronomii, bycia razem (w szerszym i węższym zakresie). W taką pogodę jak przez ostanie kilka dni szukamy też ulgi od upału, bo korony drzew znacznie obniżają temperaturę jezdni, chodników i w budynkach. Wszyscy nie znajdziemy tego, czego szukamy w JEDNYM parku miejskim. Potrzebujemy ich więcej.

GDZIE?

O parku w okolicach Rzepnika słyszeliśmy już w kampanii wyborczej Pana Burmistrza Norberta Rzepisko. Wspominał w niej nawet o 3 parkach. Po czym w tej okolicy powstał potężny dyskont. Tak wiem, że działka była prywatna, inwestor zdeterminowany i jeszcze te ronda w pakiecie. Ale po betonie, czas na zieleń.

Za ocaleniem tej oazy zieleni przemawia kilka argumentów:

  • Znajduje się blisko przemysłowej, często śmierdzącej, części naszego miasta, stanowi barierę dla emisji przemysłowych.
  • Jest dostępna komunikacyjnie: parkingi, CPR-y, nowa stacja kolejowa Skawina Jagielnia, blisko centrum miasta.
  • Jest w oddaleniu od parku, brakuje w tej części miasta terenu zielonego.
  • Sąsiaduje bezpośrednio z SP1, uczniowie mogliby wziąć czynny udział przy tworzeniu parku oraz jego administrowaniu.
  • Tereny te są licznie zamieszkiwane przez zwierzęta, które to ruszyły tłumnie na posesje obok lasku, gdy zaczynała się budowa dużego sklepu. O ile dzik w ogródku to mało przyjemna sprawa, wyrządza spore szkody, to możliwość obserwowania sarenek z okna była bardzo ekscytująca. Podczas budowy sklepu duże zwierzęta się wyniosły lub zginęły, nie ma tu już ani saren ani dzików. Jednak wciąż zostały lisy, ogromna ilość ptaków i małych ssaków.

Teren ten jest bardzo ciekawy roślinnie, ponoć w latach 50-60 znajdowało się tu stanowisko archeologiczne (niestety nie znalazłam oficjalnego potwierdzenia, tylko głosy od starszych mieszkańców).

GALERIA ZDJĘĆ

Obecnie ten teren w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Skawina jest przeznaczony na działalność mieszkaniowo-usługową (oznaczenie MU). A my, mieszkańcy, tego nie chcemy! Lokalny rwetes, jaki towarzyszy każdej dużej wycince drzew w gminie (wycinka drzew przy elektrowni, wycinka drzew pod duży sklep obok cmentarza), świadczy o tym, jak bardzo mieszkańcy chcą chronić takie miejsca i jak ważne są dla nich funkcje, które spełnia miejska zieleń.

CO?

Warto byłoby zapytać mieszkańców, zatrudnić specjalistów (np. https://nieplaczabaw.pl/), stworzyć miejsce nowoczesne, innowacyjne, zostawić nieco dzikości, zbudować nową infrastrukturę, porzucić plastik i „bezpieczne podłoża”.  Chociażby w Krakowie możemy kilka podpatrzeć kilka rozwiązań:

Turaj zapraszam na wirtualną wycieczkę po kilku parkach w Krakowie: https://dziennikpolski24.pl/parki-w-krakowie-top-30-najbardziej-atrakcyjnych-miejsc-na-wiosne-i-lato-w-miescie-zdjecia-wideo/ga/c2-15550760/zd/48960756

KIEDY?????

Jak najszybciej! JUŻ! Właśnie trwa proces wprowadzania zmian do gminnego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Czas najwyższy zrobić pierwszy krok. Potrzebujemy zielonych przestrzeni w mieście dla zdrowa psychicznego i fizycznego! Jeszcze raz przypomnę, co znalazło się nawet w polskim ustawodawstwie: ZIELEŃ MIEJSKA WSPOMAGA ROZWÓJ SPOŁECZNY, WZROST GOSPODARCZY I CHRONI ŚRODOWISKO.

Karolina Kowalczyk / https://skawina5d.pl/seks-w-wielkim-miescie-a-zielen-w-malym-2/

1 response to "„Seks w wielkim mieście, a zieleń w małym!” – początek końca betonu w Skawinie?"

  1. Przez: Michał Zamieszczono: 25 lipca 2022

    Dwie sprawy:
    1. Burmistrz N.Rzepisko obiecywał parki, żłobki, itd. – nic nie ma. Skawińscy włodarze raczej nic w mieście nie robią, koncentrując się na wsiach w których mieszkają.
    2. Wygońmy zwierzęta i zróbmy park. Ponadto nie wiem, czy to dobre miejsce na park. Dość odludne i z dala od największych skawińskich osiedli.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *